Wszystko znosi,
wszystkiemu wierzy,
we wszystkim pokłada nadzieję,
wszystko przetrzyma.[1]
Kto sieje wiatr… opowieść żołnierza Dywizji SS Totenkopf to książka człowieka, który walczył w II wojnie światowej i przeżył pomimo, że stał po ciemnej stronie mocy. Herbert Brunnegger przysięgał wierność Adolfowi Hitlerowi i ze znaczkiem SS zabijał wrogów, podpalał wozy bojowe, wysadzał mosty. Kiedy role się odwróciły robił wszystko by przetrwać. Udało mu się. Dzięki miłości. Była jednak tylko parasolem ochronnym. Dodawała sił, nie pozwoliła na zupełną rezygnację z życia, którego celem stało się przetrwanie i powrót do ukochanej.
Autor wspomnień nie sili się na usprawiedliwienia. Pełnił rolę żołnierza, który wykonywał rozkazy. Nie godził się z brutalnością swoich przełożonych. Nie potrafił zrozumieć zupełnego zezwierzęcenia ludzi. Nie tylko swoich rodaków, ale i żołnierzy Armii Czerwonej, czy bezdusznych Amerykanów.
Kto sieje wiatr… to pierwsza książka, która pozwala na obiektywną ocenę Niemieckich żołnierzy, także tych z Waffen SS. Czy odmowa rozkazu byłaby oznaką człowieczeństwa? Rozkaz nie jest dla mnie wytłumaczeniem. Kiedy trzyma się karabin, czy prowadzi czołg, a po drugiej stronie wróg lub obrońca ma tą samą broń zaczyna się walka, o przetrwanie. Gdy nie słychać huku bomb i świstu naboi trzeba też przetrwać byt. Na mrozie, o skromnej racji jedzenia, z wszami i chorobami. W takich warunkach ważne jest by mieć jakiś cel. Herbert Brunnegger miał.
Po lekturze tej książki nie usprawiedliwiam zła jakie wyrządzono w czasie II wojny światowej. Każda wojna jest zła. Podobnie jak okupacja. W żołnierzu nie musi nienawidzić. Walczy według ustalonych zasad, dla idei wymyślonych przez szaleńców.
Mimo, że to wspomnienia, które ograniczają fakty nie zawsze od razu wciągające to Kto sieje wiatr… opowieść żołnierza Dywizji SS Totenkopf z każdym rozdziałem, kolejnymi latami wciąga coraz bardziej. Napisania jest w prosty, niemęczący sposób. Wątki historyczne, wojna od kuchni i romantyczny koniec nieszczęśliwej miłości, która rzuca na całą przeszłość Herberta Brunneggera jeszcze inny punkt widzenia. Każdy może ocenić sam lub pozostawić tą historię jedynie wspomnieniem.
___
[1]- 1 List do Koryntian (1Kor13,7)
Książka Kto sieje wiatr… opowieść żołnierza Dywizji SS Totenkopf autor Herbert Brunnegger, tłumaczenie Beata Kozak, wydawnictwo Arkadiusz Wingert, Kraków 2009